Obecnie na świecie dodatek inuliny stosowany jest do produkcji takich wyrobów, jak: jogurty i napoje mleczne, serki i desery mleczne, pianki, lody oraz pieczywo i ciasta zarówno w celu wzbogacenia produktów w składniki prozdrowotne, jak i polepszenia struktury wyrobu. W Polsce inulina na skalę przemysłową jest stosowana jako czynnik prebiotyczny w nielicznych fermentowanych produktach mlecznych (Florkowska 2004). Dowiedz się, jakie dokładnie właściwości ma inulina…
Inulina pełni rolę materiału zapasowego roślin i należy do frakcji rozpuszczalnej błonnika, nie jest więc trawiona przez ludzki organizm. Dopiero w jelicie grubym dochodzi do jej fermentacji, dzięki działaniu mikroflory jelitowej. W wyniku tego procesu powstają krótkołańcuchowe kwasy organiczne (octowy, propionowy, mlekowy i masłowy), które zakwaszają treść jelita, pobudzają jego perystaltykę i regulują wypróżnianie. Uwolnione kwasy organiczne są przyswajane w okrężnicy i transportowane do wątroby, gdzie zostają zużyte jako źródło energii (Kulczyński 2016).
Zdaniem angielskich naukowców z Reading University inulina, dzięki swoim prebiotycznym właściwościom, przyczynia się do utrzymania, jak również regeneracji równowagi bakteryjnej w jelitach (Kolida 2002). Wg Kolidy i Gibsona do wywołania pozytywnego wpływu na mikroflorę jelitową potrzebna jest dawka 5-8 g inuliny (Kolida, Gibson 2007).
W dużych ilościach inulina występuje w bulwach topinamburu, czyli słonecznika bulwiastego (do 70%), korzeniach omanu (44-70%), cykorii (do 58%), mniszka lekarskiego (25-50%) oraz w skorzonerze (wężymordzie), karczochach, szparagach, porze, cebuli, czosnku, ziarniakach zbóż i jadalnych korzeniach łopianu (Kulczyński2016). Dzięki zawartości intybiny, cykoria zwiększa wytwarzanie soków żołądkowych oraz stymuluje ruchy żołądka i czynności trzustki, ma działa żółciopędne, wzmacnia wątrobę i pęcherzyk żółciowy. Bulwy topinamburu zawierają dużo krzemionki, witaminy B1, wyróżniają się także znacznym udziałem makro- i mikroelementów. Sok otrzymywany z bulw może być stosowany w leczeniu chorób jelita grubego, w hemoroidach, zapaleniu spojówek, powiek i skóry oraz w leczeniu łuszczycy, owrzodzeń oraz oparzeń (Kaur 2002).
Inulina przyczynia się do przyspieszenia pasażu treści pokarmowych przez układ trawienny, zwiększa masę stolca, poprawia perystaltykę jelit, ułatwia wypróżnianie oraz zwiększa częstotliwość oddawania stolca (Hond 2012). Jako prebiotyk wspiera rozwój bakterii probiotycznych, głownie z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus. Inulina pośrednio wpływa na gospodarkę lipidową człowieka, wzrost przyswajalności mikro i makroelementów oraz odporność organizmu (Marteau 2011).
Liczne badania pokazują, że obecność inuliny w diecie może przyczynić się do obniżenia poziomu cholesterolu we krwi, co ma duże znaczenie w profilaktyce chorób układu krążenia (Gibson 1995). W randomizowanych badaniach z podwójnie ślepą próbą, podczas których podawano ochotnikom będącym na diecie wysokowęglowodanowej i niskotłuszczowej 10 g inuliny dziennie przez trzy tygodnie, okazało się, że suplementacja fruktanami wpłynęła korzystnie na obniżenie stężenia trójglicerydów we krwi, w porównaniu do grupy placebo. Autorzy badania dostrzegli również, że nastąpiło obniżenie lipogenezy wątrobowej (Letexier 2003). Zwraca się też szczególną uwagę na właściwości hipolipemiczne, mające duże znaczenie w profilaktyce i leczeniu chorób sercowo-naczyniowych (Kulczyński 2016).
Oprócz fruktozy, podczas rozkładu inuliny powstają reszty kwasów, które zakwaszają masy kałowe, ograniczając tym samym rozwój populacji szkodliwych gnilnych bakterii, takich jak Clostridium perfringens, Escherichia coli, Salmonella, Schigella, Listeria, drożdżaków Candida albicans oraz grzybów. Zwiększone dawki inuliny warto przyjmować w przypadku zakażenia drożdżakami (kandydozie), kryptokokami, infekcjach wywołanych przez E. coli i Salmonellę. Taka terapia pomaga również w przypadku jelita drażliwego, po operacjach uchyłków jelita, przy wzdęciach, a nawet niewydolności wątroby (Kulczyński 2016).
Spożywanie inuliny zwiększa gęstość mineralną kości, co zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy. Inulina w połączeniu z wapniem, fosforem i magnezem oddziałuje pozytywnie na gęstość kości i zapobiega rozwojowi osteopenii i osteoporozy. Badania przeprowadzone przez Kathy Niness w 1999 roku świadczą, że inulina należy do związków hamujących rozwój osteoporozy (Niness 1999). Stwierdzono też pozytywny wpływ prebiotycznego preparatu na absorpcję z przewodu pokarmowego wapnia, magnezu, żelaza, miedzi i cynku. Wzrost przyswajalności tych pierwiastków związany był ze wzrostem ich rozpuszczalności w środowisku o obniżonym pH (Kubik 2006). W doświadczeniu przeprowadzonym z udziałem starszych kobiet (średnia wieku 72 lata), którym przez 6 tygodni podawano inulinę wzbogaconą oligofruktozą, stwierdzono, że suplementacja ta poprawiła wchłanianie wapnia i magnezu (Holloway 2007). Randomizowane badanie z podwójnie ślepą próbą przeprowadzone przez Griffin i wsp. pokazało, że dodatek mieszanki inuliny z oligofruktozą w ilości 8 g/dzień do soku pomarańczowego wzbogaconego w wapń, po trzech tygodniach wpłynął korzystnie na wchłanianie wapnia (Griffin 2002).
Inulina zapobiega cukrzycy poprzez hamowanie wzrostu poziomu insuliny i glukozy we krwi. Powoduje to wolniejsze tempo opróżniania żołądka i spowolnienie trawienia oraz wchłaniania (Górecka 2009).
W wielu badaniach wykazano również, że spożywanie inuliny może przyczynić się do obniżenia ryzyka wystąpienia raka okrężnicy. Zauważono też pozytywny wpływ stosowania suplementacji inuliną i/lub oligofruktozą w grupie osób chorych na nieswoiste zapalenie jelit
(Pituch, Albrecht 2012).
Inulina wykazuje pozytywny wpływ na zdrowie w wielu aspektach i z pewnością warto ją włączyć do swojego codziennego jadłospisu. Ten wyjątkowy wielocukier o szerokim wachlarzu własciwości ma zdecydowanie więcej zalet niż wad. Po produkty z inuliną powinny sięgać nie tylko osoby na diecie, ale również te, które myślą o swoim zdrowiu. Można ją nabyć w sklepie ze zdrową żywnością bądź aptece w formie białego proszku lub tabletek. Aczkolwiek ja zdecydowanie zalecam przyjmowanie codziennej dawki inuliny z bulw cykorii, z banana, z cebuli czy pora, a także wprowadzenie nawyku picia kawy z cykorii (byleby nie instant!).
Przypisy:
Bibliografia:
